Opiekun medyczny – co musisz wiedzieć o tym zawodzie?

To stosunkowo młody zawód zaufania publicznego. Powstał on w 2008 roku, a kształcenie niezmiennie odbywa się w szkołach policealnych i trwa dwa semestry. Egzamin, do którego przystąpisz po rocznej nauce, składa się z części pisemnej oraz praktycznej i jest przeprowadzany przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną. Po uzyskaniu dyplomu możesz pracować na terenie całej Unii Europejskiej.

Zadaniem opiekuna medycznego jest dbanie o podstawowe potrzeby osoby starszej, chorej lub niesamodzielnej, która jest pod jego opieką. Opiekunowie medyczni pracują w sanatoriach, hospicjach, szpitalach, fundacjach, dziennych centrach dla seniorów oraz domach opieki i pomocy społecznej, ale są też zatrudniani prywatnie. To zawód, do którego trzeba mieć powołanie – jest ono tak samo ważne jak wiedza i doświadczenie, zdobywane odpowiednio w szkole oraz na praktykach. Opiekun medyczny pracuje średnio przez osiem godzin dziennie, ale czas jego pracy jest elastyczny – nie jest to praca od 9 do 17!

Osoba na tym stanowisku świadczy usługi pielęgnacyjne, opiekuńcze i higieniczne osobom chorym i niesprawnym niezależnie od wieku. To tzw. zawód pomocniczy, ponieważ obowiązkiem opiekuna jest także wspieranie personelu medycznego i terapeutycznego, np. asystowanie pielęgniarkom, lekarzom i rehabilitantom.

Nie można jednak nazywać osób tej profesji asystentami kogokolwiek – owszem, opiekunowie pełnią funkcję pomocniczą, jednak ich główną rolą jest ciągłe wsparcie i dbanie o osoby, które potrzebują pomocy.

Kompetencje opiekunów medycznych mają oznaczenie Z.4. – świadczenie usług opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej.

{video}

{infografika:A}

Chcesz pomagać innym i masz wielkie serce?

Idealny kandydat na opiekuna medycznego musi kochać ludzi, być otwarty na ich potrzeby i lubić pomagać. Powinien także umieć słuchać i być cierpliwy. Musi także zadbać o psychospołeczne potrzeby pacjenta, takie jak kontakt i bliskość. Często osoby chore lub starsze są samotne i potrzebują kogoś, z kim mogłyby po prostu porozmawiać. Komunikatywność jest więc w tym zawodzie niezwykle istotna. Co więcej, często będziesz kierować się intuicją w kontakcie z chorym, który nie będzie mógł mówić lub się poruszać. Dlatego powinieneś być osobą empatyczną.

Ponadto opiekun medyczny musi być zdrowy i sprawny fizycznie, mieć dobry słuch i wzrok. Musi również umieć doskonale organizować swój czas pracy – często będzie musiał bowiem wykonywać kilka czynności w tym samym czasie.

Przychodzisz do pracy i…

Każdego dnia będziesz wykonywał podobne czynności – lecz, jak to często bywa w pracy z ludźmi, żaden dzień nie będzie taki sam. Pacjenta trzeba nakarmić i przewinąć – nawet kilka razy dziennie, umyć mu zęby, głowę lub całe ciało, wymienić pościel, zmienić opatrunek, natrzeć i oklepać plecy– by zapobiec odleżynom. Poza tym trzeba zmierzyć mu ciśnienie oraz zakonserwować i zdezynfekować sprzęt. Co więcej, w przypadku osoby leżącej, należy co dwie godziny zmienić jej pozycję. Będziesz także towarzyszył pacjentowi w drodze na rehabilitację, weźmiesz go na spacer, a jeśli nie będzie w stanie chodzić – na przejażdżkę w wózku inwalidzkim. Po dwóch semestrach w szkole Żak poradzisz sobie z tym bez problemu!

Ścieżka rozwoju opiekuna medycznego

By zostać opiekunem medycznym, powinieneś ukończyć roczną szkołę medyczną. By legalnie wykonywać zawód, musisz także zdać egzamin zewnętrzny. Następnie otrzymasz świadectwo MEN oraz oficjalny tytuł opiekuna medycznego. Po ukończeniu szkoły będziesz mieć wiedzę niezbędną do podjęcia pracy. Na kursie nauczysz się tego, o czym pisaliśmy powyżej, a poza tym będziesz umiał:

obsługiwać sprzęt ortopedyczny i rehabilitacyjny – w tym podnośniki, łóżka i wózki inwalidzkie,
posługiwać się urządzeniami i przyborami niezbędnymi do wykonywania czynności higienicznych i pielęgniarskich,
konserwować powyższe przybory i narzędzia.

Ponadto, jeśli planujesz pracę za granicą, warto byś pomyślał o branżowym kursie językowym organizowanym przez szkoły Żak.

{infografika:C}

Co jeszcze zrobić, by lepiej wykonywać ten zawód opiekuna medycznego?

Możesz rozwijać swoje umiejętności w zawodach pokrewnych, np. decydując się na dodatkowy kierunek, na którym przygotujesz się do zawodu technik masażysta. Możesz również wyjechać za granicę – największe zapotrzebowanie na opiekunów medycznych jest w Niemczech i nic nie stoi na przeszkodzie, byś szukał tam pracy po ukończeniu stażu zawodowego w Polsce. Ponadto możesz poszerzyć wiedzę i zdobyć nowe kwalifikacje na studiach, np. na kierunku pielęgniarstwo. Większość z nas zna angielski, nie powinieneś więc mieć problemów ze znalezieniem pracy w Wielkiej Brytanii.

Jak wygląda rozmowa kwalifikacyjna?

Skoro Twoim zadaniem ma być opieka nad pacjentem, zostaniesz zapytany o doświadczenia w tym zakresie – jeśli np. opiekowałeś się chorym dziadkiem lub babcią, koniecznie o tym opowiedz. Warto tez pochwalić się dodatkowymi kursami, np. pierwszej pomocy. Możesz także spodziewać się pytań „co zrobić, gdy…?” Mają one za zadanie sprawdzić Twoją wiedzę, ale też gotowość na różne, czasem niespodziewane scenariusze.

Praca ciężka, ale satysfakcjonująca

Decydując się na pracę jako opiekun medyczny, musisz być świadomy zalet i wad tej profesji. Do plusów można zaliczyć możliwość niesienia pomocy i rzeczywistego wpływania na ludzkie życie – codziennie widzisz, że dzięki Tobie osoby chore lub starsze (co często idzie ze sobą w parze) czują się lepiej, a ich uśmiech jest nagrodą za Twoje poświęcenie i ciężką, niekiedy fizyczną pracę.

Nie jest to jednak zajęcie dla każdego. Poza wielkim sercem do tej pracy trzeba być odpornym na stres, zmęczenie i – co chyba najgorsze – ludzkie cierpienie. To nieraz obciążająca psychicznie i fizycznie praca, w której sprawdzą się wyłącznie ludzie z silną psychiką, świadomi swych decyzji zawodowych.

Dużą zaletą wybrania tego kierunku jest także to, że wiedza, którą zdobędziesz podczas nauki przyda ci się nawet, jeśli ostatecznie nie zwiążesz swojej przyszłości z profesją opiekuna medycznego lub też pozostaniesz w branży medycznej, ale zmienisz specjalizację. Każdy z nas ma lub będzie miał w rodzinie osobę starszą lub potrzebującą, a samo dobre serce nie wystarczy, by odpowiednio się nią opiekować. Potrzebne są też umiejętności opiekuna medycznego – mając je, zapewnisz swoim bliskim należytą opiekę.

{infografika:B}

Dlaczego powstał zawód opiekuna medycznego?

Społeczeństwa europejskie starzeją się – więcej osób wymaga więc codziennej opieki. Opiekun medyczny pomaga pielęgniarkom i lekarzom – niegdyś musiały robić to salowe i inni pracownicy szpitala. Dzięki sformalizowaniu profesji opiekuna i ujednoliceniu standardów nauczania podniosła się jakość opieki świadczonej osobom chorym i niepełnosprawnym. Ustalono także jasne granice kompetencji osób pracujących na rzecz chorych.

Podstawa prawna zawodu

Program nauczania dla tego zawodu został opracowany zgodnie z następującymi aktami prawnymi:

Ustawa o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (z dn. 19 sierpnia 2011 r.)
Rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (z dn. 23 grudnia 2011 r.)
Rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (z dn. 7 lutego 2012 r.)
Rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania (z dn. 7 lutego 2012 r.)
Rozporządzenie w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (z dn. 8 czerwca 2009 r.)
Rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z dn. 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami)
Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (z dn. 17 listopada 2010 r.)
Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (z dn. 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami)

Kto może uczyć się na kierunku Opiekun medyczny w szkołach Żak?

Nauka na kierunku opiekun medyczny trwa rok. W zajęciach mogą uczestniczyć absolwenci szkół średnich, uczniowie szkół Żak oraz wszystkie osoby chcące w rok zdobyć nowe kompetencje.

Praca po Żaku

pomagaj swoim podopiecznym i wspieraj ich